20.35. Księga Joela (Jl 1–4)
Księga Joela stanowi pewnego rodzaju streszczenie apokaliptyki starotestamentalnej. Została zredagowana ok. 400 r. przed Chr. Joel był prawdopodobnie prorokiem na terenie Jerozolimy pod koniec V w. przed Chr. Być może był też kapłanem. Jest on rozmiłowany w liturgii świątynnej i darzy kapłanów wielkim szacunkiem. Główne wątki księgi to wezwania do pokuty i zapowiedzi zbawienia. Interesuje się czasami ostatecznymi. Ważnym elementem jest tu „dzień Pański” jako określenie dnia sądu. Mesjańskie i eschatologiczne motywy księgi znajdują się w opisie Sądu Ostatecznego u św. Marka (13,24–27); św. Mateusza (24,29–31); św. Łukasza (21,25–28) oraz w Apokalipsie św. Jana (6,12n).
Księga rozpoczyna się opisem straszliwej plagi szarańczy, jaka nawiedziła kraj. Jest ona symbolem inwazji militarnej, która wszystko niszczy. Na kanwie tej plagi autor zwraca się do kapłanów, aby zarządzili uroczysty post na znak pokuty (1,13–20). Nawróćcie się do Mnie całym swym sercem, przez post i płacz, i lament (2,12). Warunkiem przebaczenia jest pokuta. Nawróćcie się do Pana Boga waszego! On bowiem jest łaskawy, miłosierny, nieskory do gniewu i wielki w łaskawości, a lituje się na widok niedoli (2,13).
Autor zapowiada nowe Przymierze z Bogiem. Założenie królestwa Bożego ma nastąpić po „dniu Jahwe”. Znakiem będzie Duch Święty: I wyleję potem Ducha mego na wszelkie ciało (3,1). Niektórzy egzegeci uważają Joela za zawziętego nacjonalistę. Nie podzielam takiego poglądu. Przeczą temu słowa: Nawet na niewolników i niewolnice wyleję Ducha mego w owych dniach (3,2). Niewolnicy należeli też do innych narodowości, a i na nich Bóg ześle Ducha. Dla chrześcijan jest to zapowiedź zesłania Ducha Świętego. Stało się to w Wieczerniku, gdzie Duch Święty zstąpił na apostołów.