20.39. Księga Micheasza (Mi 1–7)

          Prorok Micheasz prorokował współcześnie z prorokiem Izajaszem, za czasów panowania króla Jotama (740–736), Achaza (736–716) i Ezechiasza (716–687). Podobnie jak Amos był rolnikiem. Pochodził z Moreszet. Historia Księgi Micheasza jest dość skomplikowana i niejasna. Niektórzy bibliści sądzą, że część tekstu pochodzi z czasów późniejszych, z końca VI wieku przed Chr.

          Księga rozpoczyna się przerażającą teofanią w dwóch królestwach:  Jerozolimie  i Samarii. Wszystko to z powodu występku Jakuba  i grzechów domu Judy.  Jaki występek Jakuba?  Czy nie Samaria? Co za grzech domu Judy?    Czy nie Jeruzalem? (1,5). Bóg otwiera proces przeciwko grzechom bałwochwalczym: Wszystkie jej bożki będą potłuczone i cały jej dorobek w ogniu spalony. Wszystkie jej posągi rozbiję w gruzy,  bo z zapłaty nierządnicy są zgromadzone  i w zapłatę nierządnicy się obrócą (1,7). Grozi bogaczom, którzy wywłaszczają gospodarzy z ich domów i z całego dobytku: Gdy pożądają pól, zagarniają je,  gdy domów – to je zabierają;  biorą w niewolę męża wraz z jego domem, człowieka z jego dziedzictwem (2,2). Tym praktykom sprzeciwia się sam Bóg. Ludzie niedowierzają prorokowi. Będzie on zmuszony wielokrotnie powtarzać swe proroctwa.

          Micheasz zapowiada przyjście na świat Mesjasza i Jego królestwa: A ty, Betlejem Efrata, najmniejsze jesteś wśród plemion judzkich!  Z ciebie mi wyjdzie Ten, który będzie władał w Izraelu,  a pochodzenie Jego od początku, od dni wieczności. Przeto [Pan] wyda ich aż do czasu, kiedy porodzi mająca porodzić (5,1–2; por. Iz 2,2– 4; 7–11).

          Prorok sprzeciwia się stawianiu stel i oddawaniu im czci. Widzi w tym zagrożenie dla kultu Boga Jahwe: wytracę spośród ciebie rzeźby twoje i stele i już nie będziesz oddawać pokłonu  dziełom swoich rąk (5,12). Podobnego zdania był prorok Ozeasz (Oz 10,1–2; por Pwt 7,5).

          Ludu mój, cóżem ci uczynił? Czym ci się uprzykrzyłem? (6,3). Tekst, znany też z pieśni wielkanocnej, przekazuje skargę Pana do swojego ludu.

          Z czym stanę przed Panem (6,6). Pytanie to powinien zadać sobie każdy z nas.

          Czegoż żąda Pan od ciebie,  jeśli nie pełnienia sprawiedliwości, umiłowania życzliwości i pokornego obcowania z Bogiem twoim? (6,8). Tekst przytaczany w Talmudzie z aprobatą jako reprezentujące zasadniczy trzon judaizmu. Żydzi skłaniali się do poglądu, że zbawienie osiąga się raczej przez uczynki niż wiarę.