Wpływ filozofii na wiarę rozumną
Wiele osób ma dystans do filozofii i do filozofów. Filozofowie kojarzą się im jako nudzący staruszkowie, którzy mruczą pod nosem jakieś wydumane mądrości. Używają trudnego języka, a ich teorie, wzajemnie sprzeczne, są mało wiarygodne.
Powyższą opinie mogą wydawać tylko ci, którzy, tak naprawdę, nie poznali tej nauki i nie wczytywali się w argumenty filozofów. Ja mam pogląd całkowicie odwrotny. Studiowanie filozofii nieprawdopodobnie rozszerza horyzonty myślowe. Filozofia jest odkrywcza. Żadna filozofia nie jest na tyle fałszywa, aby nie zawierała odrobiny prawdy.
Kilka następnych wykładów pragnę poświęcić prezentowaniu filozofii (filozofów) w rysie historycznym, w aspekcie prezentowanej przeze mnie wiary rozumnej.
Co kryje się pod słowem „filozofia”.
Filozofia do badanie całej rzeczywistości za pomocą naturalnego światła rozumu (intelligibile – to, co jest poznawalne tylko rozumowo). Jest to wiedza naturalna. Nie odwołuje się ona do wiary, objawienia czy innych pozarozumowych czynników. Słowo to pochodzi prawdopodobnie od Pitagorasa żyjącego w VI w. przed Chr. Pierwotnie miało sens dosłowny i oznaczało poszukiwanie, umiłowanie mądrości (filia – miłość, sofia – mądrość).
Początkowo filozofia miała charakter przechodzenia z wierzeń i mitologii do wiedzy racjonalnie uzasadnionej. Jako pierwotne źródła filozofii wymienia się religię, umiejętności praktyczne i tzw. reguły życiowe. Prekursorami filozofii byli tzw. mędrcy. Świadectwa wspominają kilku mędrców (tzw. 7), którym przypisuje się tzw. mądrość życiową w sentencjach .
Misonos zwykł mówić: Zastanawiaj się nad słowami wychodząc od rzeczy, a nie nad rzeczami wychodząc od słów. W stwierdzeniu tym chodzi o to, aby abstrakcyjnych teorii nie wprowadzać w świat rzeczywisty, lecz odwrotnie. Rzeczy są takie, jakie są, a nie takie, jakie byśmy chcieli. Nie wolno naginać rzeczywistości do teorii abstrakcyjnych. Co jest rozumne, jest rzeczywiste; a co jest rzeczywiste jest rozumne (Georg Wilhelm Friedrich Hegel 1770–1831).
Chilon ze Sparty (grecki filozof żyjący w VI stuleciu przed Chr.). Był on autorem takich sentencji: Uważaj na samego siebie i strzeż się samego siebie; poznaj samego siebie.
Biante, starożytny mędrzec twierdził, że poznanie odbywa się empirycznie. Jemu przypisuje się sentencję: Najliczniejsi są niegodziwce.
Hezjod. Nieznane dokładne daty życia; najczęściej, zgodnie z argumentem filologa aleksandryjskiego Arystarcha z Samotraki, umieszcza się Hezjoda około 700 r. przed Chr. Jego sentencja: Głupi, przeciw silnemu, kto okoniem staje: nie zwycięży, i biedy, a wstydu się naje.
Oprócz podanych mędrców można wymienić: Pittakosa z Mityleny, Biasa z Priene i Solona z Aten.
Przełomowych filozofem był Sokrates (469 – 399 przed Chr.). Okres w którym działali filozofowie przed Sokratesem nazywa się okresem presokratejskim. Kolebką filozofii były kolonie Greckie. Najstarsza została nazwana filozofią jońską (mylezyjska). Głównym problemem jaki sobie stawiali filozofowie jońscy było pytanie o początek świata. Chodziło im nie o początek czasowy (kiedy), czy przestrzenny (gdzie) lecz co było na początku. Jaka była pierwotna postać (forma) świata od której wszystko się rozwinęło. Używano pojęcia arche (początek wszechrzeczy, zasada wszechświata). Uważano, że to co było na początku nadal jest obecne w świecie jako jego najgłębszy fundament, czy też jego natura.
Na zakończeniu wykładów na portalu napisałem: Jak sądzę, przybliżyłem się do głębokiej prawdy epistemologicznej. Cały Świat i jego istota opiera się na szeroko pojętej relacji (duchowej, fizycznej). W tym doszukuję się zrozumienia wszystkiego (istnienia bytów, sensu życia). Natura świata jest bardziej czynna (oparta na działaniu), dynamiczna, żywa sama w sobie, niż ontologiczna (bytowa).
Jak można zauważyć, doszedłem do podstawowego fundamentu wszechświata w pojęciu arche, który funkcjonował już w 7 wieku przed Chr.
