Księga Jozuego opowiada o zajęcie Kanaanu (Ziemi Obiecanej przez Boga) przez Izraelitów, którzy opuścili Egipt (XIII w. przed Chr.). Jest to opowieść o której teolog J.S. Synowiec OFMConv) pisze w książce “Izrael Opowiada Swoje Dzieje“, Kraków 1998: “Wartość historyczna “Księgi Jozuego jest mocno ograniczona” (s. 80). Nie można też powiedzieć, że historia opisana jest fikcją historyczną. Jest to dzieło opracowane na potrzeby Żydów, napisane na kanwie zdarzeń historycznych. Fabuła jest tak prowadzona, aby uzyskać zamierzony efekt. Hagiografowie wyolbrzymiali zdarzenia. Chcieli ukazać skuteczność Łaski Boga. Hagiografowie korzystali zapewne ze starszych zapisków, była pisana etapami, ale końcową redakcję dokonano w VI wieku przed Chr., w okresie w którym kapłanom żydowskim zależało na ożywieniu wiary. Tak też, w czasie czytania tej księgi trzeba do tekstu podchodzić ze zrozumieniem epoki.
Opis zajęcia Jerycha mija się całkowicie z prawdą. Miasto Jerycho było zburzone o wiele wcześniej. W opowiadaniu o bitwie pod Gibeonem (Joz 10,1–14) autor pisze: “I zatrzymało się słońce, i stanął księżyc” (Joz 10,13). Niektórzy uczeni sugerują, że fragment ten został dopisany w późniejszej redakcji. Było to potrzebne, aby uwypuklić, że Jahwe walczył na rzecz Izraelitów: “Rzeczywiście Pan sam walczył za Izraela ” (w.14).
Główny bohater Jozue jest wzorowany na postaci Mojżesza. Tak jak Mojżesz wysłał szpiegów w Kanaanie (Lb 13; Pwt 1,19–46), tak Jozue wysłał szpiegów z Zajordanii (Joz 2). Jak pod przewodem Mojżesza Izraelici suchą nogą przeszli przez morze Trzcinowe (Wj 14), tak Jozue przeszedł po suchym dnie Jordanu (Joz 3). Tak jak Mojżesz miał widzenia na pustyni, tak Jozue podobnie. Jak Mojżesz przez podniesienie rąk otrzymał łaskę i odniósł sukces w bitwie na Amalekitami (Wj 17,8–13), tak Jozue trzymając podniesiony oszczep, to przez to Izraelici odnieśli zwycięstwo nad mieszkańcami miasta Aj (Joz 8,18–26).Uszczypliwie można powiedzieć, że hagiografom zabrakło nowych koncepcji. Takie podobieństwa zdarzeń również występują w innych częściach Starego Testamentu. Trzeba też przyznać, że w wielu przypadkach archeologia z grubsza potwierdza przekazy historyczne.
Potrzeba stosownych korekt, uwypuklenia niektórych przesłanek skutkowała powstaniem nowej redakcji w stylu deuteronomicznym. Miało to miejsce około połowy VI wieku przed Chr.
Czy ta wiadomość może bulwersować czytających? Ingerowanie w pierwotne teksty nie do końca można uznać za rzetelne działania. Z drugiej strony nie można się dziwić autorom i założycielom nowej monoteistycznej religii, że chcieli osiągnąć jak największe poparcie ludu, zwłaszcza, że oni sami byli głęboko przekonani w swoje przesłanie.
adres e-mail: p.porebski@onet.pl Prywatne konto bankowe SWIFT BPKOPLPW
13102026290000950200272633 https://zrzutka.pl/z/pawel1949