Ludzka jaźń to kompleksowe pojęcie, które odzwierciedla indywidualną osobowość człowieka. Odnosi się do świadomości, tożsamości i samoświadomości człowieka. Pozwala postrzegać siebie jako odrębną jednostkę, zdolną do refleksji nad sobą, swoimi myślami, emocjami (uczuciami), wspomnieniami, pragnieniami i doświadczeniami, Obejmuje również świadomość własnej płci, przekonań religijnych oraz roli społecznej. Jaźń umożliwia także postrzeganie, jak się jest widzianym przez innych, wspierając tym samym rozwój osobisty oraz poprawę relacji z innymi ludźmi.

          Filozofowie od wieków dyskutują o naturze jaźni, zadając pytania o to, co to znaczy być “sobą” oraz jak jaźń rozwija się i zmienia w ciągu życia. W psychologii jaźń jest często badana w kontekście rozwoju osobowości, emocji, relacji międzyludzkich oraz zaburzeń psychicznych.

          Ludzka jaźń odnosi się również do struktury psychicznej człowieka, odpowiedzialnej za przepływ informacji między częścią świadomą a nieświadomą. Pełni rolę integrującą, łącząc te dwie sfery i wspomagając harmonijny rozwój psychiczny. Do części nieświadomej można zaliczyć automatyczne odruchy, reakcje organizmu na bodźce, które zachodzą bez udziału naszej świadomości. Te reakcje są koordynowane przez układ nerwowy i mają na celu ochronę organizmu przed potencjalnym zagrożeniem, utrzymanie równowagi czy optymalizację funkcji organizmu (np. cofanie ręki przed ukropem, mrużenie oczyma przy nadmiernym oświetleniu, odruchy wymiotne przy połykaniu substancji niebezpiecznych, odruch ssania noworodków).

          Celem jaźni jest wytworzenie poczucia istnienia jako indywidualnego bytu posiadającego świadomość własnego ego «ja». W religiach judeo chrześcijańskich człowiek jest zaliczany do istot stworzonych na obraz Boga. To pozwala człowiekowi na twórczość (współuczestniczenie w dziele tworzenia i przeobrażaniu Świata) i rozumienie sfery nadprzyrodzonej. Tylko człowiek może zastanawiać się nad istnieniem Stwórcy i Jego ujawnionych koncepcji (np. celowości Świata, sensu życia, eschatologię).

          Można odnieść wrażenie, że Stwórca powołał do istnienia istoty rozumne, po to, aby być rozpoznawany.

          Istotą ludzkiej jaźni jest ta sama natura dynamiczna co Stwórcy.