Z powodu braku jednoznacznych artefaktów i rzetelnych źródeł informacji, jesteśmy zmuszeni opierać się jedynie na dostępnych danych i hipotezach. Na formułowanie ostatecznych wniosków jest jeszcze zbyt wcześnie.
Na całym świecie — od Europy, przez Azję i Afrykę, po obie Ameryki — odkrywane są monumentalne budowle megalityczne, wzniesione z ogromnych bloków kamiennych. Do najbardziej znanych należą Stonehenge (ok. 3100 p.n.e.) w Anglii, Göbekli Tepe (ok. 9600 p.n.e) w Turcji, piramidy w Gizie (trzecie tysiąclecie p. n.e.) czy megalityczne kompleksy w Peru. Ich wiek często sięga tysięcy lat przed naszą erą. W Polsce (Wietrzychowice) – grobowce kujawskie (tzw. „polskie piramidy”) – ok. 3500–2500 p.n.e.
Tradycyjna archeologia przypisuje budowę megalitów prastarym społecznościom rolniczo-myśliwskim. Wydaje się jednak zaskakujące, że ludzie żyjący bez zaawansowanej technologii byli w stanie transportować i precyzyjnie ustawiać głazy ważące często dziesiątki, a nawet setki ton. Niektórzy badacze alternatywni wysuwają hipotezy o istnieniu nieznanych, wysoko rozwiniętych kultur prehistorycznych, a nawet o ingerencji cywilizacji pozaziemskich — jednak nie znajdują one potwierdzenia w nauce i w moim oglądzie Świata.
Technika budowy megalitów pozostaje przedmiotem debat. W większości przypadków nie zachowały się żadne narzędzia, które jednoznacznie mogłyby wyjaśnić sposób obróbki twardych skał, takich jak granit czy bazalt. Istnieją jednak teorie o używaniu prostych narzędzi kamiennych, drewnianych dźwigni, systemów lin i ramp. Współcześnie podejmowane eksperymenty archeologiczne pokazują, że zgrana grupa ludzi mogła w ciągu wielu miesięcy przetransportować ogromne głazy — choć nadal niektóre przypadki budzą zdumienie swoją skalą i precyzją wykonania.
Cele budowy megalitów również są przedmiotem spekulacji. W wielu przypadkach uważa się je za miejsca kultu religijnego, grobowce lub obserwatoria astronomiczne. Stonehenge np. wykazuje zgodność z cyklami słonecznymi i księżycowymi, co sugeruje jego funkcję kalendarza. Inne budowle, takie jak piramidy w Egipcie czy sanktuaria andyjskie, pełniły funkcje rytualne i symboliczne, związane z wiarą w życie pozagrobowe czy bóstwa nieba.
Megalityczne budowle są świadectwem niezwykłych umiejętności dawnych cywilizacji. Choć wiele aspektów ich powstania pozostaje zagadką, jedno jest pewne: skrywają w sobie wiedzę i doświadczenie, które wciąż inspirują archeologów, historyków i poszukiwaczy tajemnic z całego świata. Być może z biegiem czasu nowe odkrycia rzucą światło na te fascynujące relikty przeszłości.
W wielu miejscach megalitycznych notowano nadzwyczajne właściwości akustyczne, geomagnetyczne i energetyczne. Niektóre osoby twierdzą, że można tam doświadczyć zmian świadomości, odczuć mistycznych lub uzdrowienia.
Kamienie często pochodzą z dalekich, specyficznych geologicznie miejsc, co może sugerować, że wybierano je nieprzypadkowo – np. ze względu na ich “energetyczne” właściwości.
Tajemnica budowli megalitycznych polega nie tylko na technicznej zagadce ich konstrukcji, ale przede wszystkim na tym, jak głęboko sięgała duchowość, wiedza i organizacja społeczna ludzi neolitu. Choć wiele wyjaśnia archeologia, niektóre elementy nadal wymykają się pełnemu zrozumieniu – co tylko potęguje ich magnetyzm.