Pierwsza Księga Królewska

          Pierwsza Księga Królewska (1 Krl), znana również jako 1 Księga Królów, to część Starego Testamentu w Biblii hebrajskiej i chrześcijańskiej. W tradycji hebrajskiej stanowi początek tzw. „Ksiąg Królów” (1–2 Krl), natomiast w tradycji Septuaginty i chrześcijańskiej występuje razem z Drugą Księgą Królewską jako kontynuacja historii zapoczątkowanej w Księgach Samuela.

          Pierwsza Księga Królewska obejmuje wydarzenia od końcowych dni panowania króla Dawida, przez objęcie tronu przez Salomona, aż do podziału Królestwa Izraela na dwa państwa: Judę i Izrael.

          Głównym przesłaniem księgi jest ukazanie, że los Izraela i Judy zależy od ich wierności przymierzu z Bogiem. Królowie, którzy są posłuszni Bożym przykazaniom, doświadczają błogosławieństwa, natomiast ci, którzy dopuszczają się bałwochwalstwa i niesprawiedliwości, sprowadzają na siebie i lud Boży sąd.

          Szczególne miejsce zajmuje prorok Eliasz, który reprezentuje głos Boga w czasach moralnego upadku i religijnej kompromitacji.

          Księga ma ogromne znaczenie dla zrozumienia historii zbawienia i dziejów narodu wybranego. Zawiera nie tylko informacje historyczne, ale także głęboką refleksję teologiczną nad losem ludu Bożego i rolą przywództwa w jego życiu duchowym.

          Wiarygodność historyczna Pierwszej Księgi Królewskiej jest przedmiotem badań i debat wśród historyków, archeologów oraz biblistów.  Imiona królów i dynastii – wielu władców wspomnianych w Księdze Królewskiej (np. Salomon, Roboam, Achab) znajduje odzwierciedlenie w zewnętrznych źródłach historycznych (np. inskrypcjach, kronikach asyryjskich). Wydarzenia międzynarodowe – relacje z potęgami, takimi jak Egipt, Fenicja czy Asyria, mają potwierdzenie w źródłach poza biblijnych. Autorzy księgi posługują się schematem kronikarskim, np. podsumowaniami panowania królów, co wskazuje na korzystanie z wcześniejszych archiwów (np. „Księgi dziejów królów Judy/Izraela”).

        Jednak brak niezależnych źródeł dla niektórych wydarzeń – np. potęga królestwa Salomona nie znajduje wyraźnego potwierdzenia w znanych źródłach archeologicznych. Księga została spisana z perspektywy religijnej, z wyraźną intencją pokazania związku między posłuszeństwem Bogu a losem narodu. Nie jest to czysto neutralna kronika historyczna. Ostateczna forma księgi powstała prawdopodobnie po upadku Królestwa Judy (VI w. przed Chr.), co oznacza, że relacja może zawierać interpretacje i oceny z perspektywy późniejszych redaktorów. Rozmach państwa Salomona i jego bogactwo są przez wielu badaczy uważane za przesadzone literacko. Niektóre miasta (np. Megiddo, Gezer, Hazor), które Biblia przypisuje Salomonowi, wykazują ślady budownictwa monumentalnego – ale ich datowanie jest sporne.

           Czytając Księgę należy brać pod uwagę brak współczesnych jej źródeł potwierdzających wszystko literalnie. Uwzględnić możliwość zabiegów literackich i redakcyjnych.

            Można zaryzykować stwierdzenie, że to nie jest historia w nowoczesnym sensie (fakty bez interpretacji), lecz historia „przefiltrowana” przez wiarę, mająca ukazać sens dziejów Izraela w świetle przymierza z Bogiem. Potęga królestwa Salomona nie znajduje wyraźnego potwierdzenia w znanych źródłach archeologicznych.

          Księga została spisana z perspektywy religijnej, z wyraźną intencją pokazania związku między posłuszeństwem Bogu a losem narodu. Nie jest to czysto neutralna kronika historyczna.

          Prorok Eliasz i jego działalność nie są potwierdzeni poza Biblią, ale pasują do kontekstu epoki IX w. przed Chr. Postać proroka Eliasza  jest znana głównie z Biblii hebrajskiej, zwłaszcza z Pierwszej i Drugiej Księgi Królewskiej. Jego historia odgrywa ważną rolę w judaizmie, chrześcijaństwie i islamie. Jednak jeśli chodzi o kwestię jego historyczności, sprawa nie jest jednoznaczna. Z tradycji biblijnej Eliasz żył w IX wieku przed Chr., za panowania króla Achaba w Królestwie Izraela (północne królestwo). Przedstawiany jest jako prorok walczący z bałwochwalstwem (szczególnie z kultem Baala) i wykonujący cuda, np. wskrzeszenie chłopca, sprowadzenie ognia z nieba, czy wstąpienie do nieba w ognistym rydwanie. Brak jedna niezależnych źródeł historycznych. Nie istnieją pozabiblijne dokumenty z epoki, które by wspominały proroka Eliasza. Nie pojawia się on w znanych kronikach asyryjskich czy innych inskrypcjach starożytnych.

          Historie o Eliaszu mają cechy literackie i teologiczne, charakterystyczne dla opowiadań religijnych i dydaktycznych, a nie ściśle historycznych kronik. Jego postać jest też bardzo mocno związana z cudownymi wydarzeniami, co sugeruje funkcję bardziej symboliczną lub archetypiczną niż dokumentalną. Jest on symbolem proroka idealnego — nieustraszonego głosiciela Boga Jahwe.  Został też w tradycji żydowskiej utożsamiony z tym, który ma przyjść przed Mesjaszem. W Nowym Testamencie Jan Chrzciciel bywa interpretowany jako „nowy Eliasz”.

          Nie ma dowodów historycznych na istnienie proroka Eliasza jako konkretnej osoby, choć jego postać mogła być inspirowana rzeczywistymi prorokami z epoki. Współczesna biblistyka często uznaje go za postać legendarną lub literacką, mającą ogromne znaczenie teologiczne i kulturowe, ale niekoniecznie historyczną w sensie dosłownym.

          Nazwa Boga «Jahwe» jest udokumentowana na steli Meszy  (znana również jako Kamień Moabitów) datowana na IX w. przed Chr. Zawiera najstarszą pozabiblijną wzmiankę o Bogu Izraela, Jahwe (JHWH), co stanowi cenny dowód na istnienie tego imienia wśród narodów sąsiadujących z Izraelem.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *