Księgi Kronik (1 i 2 Kronik) to dwie księgi historyczne Starego Testamentu, które prezentują dzieje Izraela ze szczególnym uwzględnieniem rodu Dawida oraz kultu świątynnego. W Biblii hebrajskiej stanowią one jedną księgę i są umieszczone na końcu kanonu, co podkreśla ich podsumowujący charakter.
Pierwsza Księga Kronik rozpoczyna się obszernymi genealogicznymi wywodami — od Adama aż po czasy Dawida (1 Krn 1–9). Celem tych rodowodów jest ukazanie ciągłości historii Izraela oraz podkreślenie znaczenia określonych rodów, szczególnie dynastii Dawida i pokolenia lewitów, odpowiedzialnego za posługę świątynną.
Z perspektywy współczesnej krytyki historycznej ich dokładność budzi wątpliwości. Należy je rozumieć przede wszystkim jako teologiczną konstrukcję służącą umocnieniu tożsamości narodowej i religijnej Izraela. Mają one wskazywać na przynależność ludu do wybranej linii patriarchów — od Adama, przez Abrahama, aż po Dawida — i potwierdzać legitymizację rodu kapłańskiego. W świetle egzegezy krytycznej wiele z tych postaci, zwłaszcza z początkowych części genealogii, należy traktować jako symboliczne lub legendarne.
Autor Kronik, często nazywany „Kronikarzem”, nie tworzy nowej historii, lecz celowo przepisuje i reinterpretuje wydarzenia opisane wcześniej w Księgach Samuela i Królewskich. Robi to jednak przez pryzmat teologii kapłańskiej, kładąc nacisk na centralne elementy: Świątynię, kult, przymierze z Dawidem oraz świętość narodu wybranego. W kontekście powygnaniowym (po powrocie z niewoli babilońskiej), taki zabieg miał na celu odnowienie tożsamości wspólnoty i wzmocnienie jej duchowych fundamentów.
Znaczną część narracji zajmuje opis życia Dawida, jednak z przesunięciem akcentów: zamiast militarnych podbojów i kontrowersji politycznych (jak w 2 Samuela), autor skupia się na przygotowaniach do budowy Świątyni, organizacji kultu i kapłanów oraz przekazaniu władzy Salomonowi. Grzechy Dawida są całkowicie pominięte, co sugeruje intencjonalne oczyszczenie wizerunku króla w celach ideologicznych i religijnych.
Druga Księga Kronik kontynuuje historię od panowania Salomona aż po upadek Królestwa Judy i zburzenie Jerozolimy przez Babilończyków. Główny nacisk kładziony jest na Królestwo Południowe (Judę), natomiast Królestwo Północne (Izrael) jest niemal całkowicie pominięte. Kronikarz konsekwentnie eksponuje wierność lub niewierność królów wobec kultu Jahwe, ukazując ścisły związek między moralnością władców a losem narodu.
Na zakończenie Ksiąg pojawia się wzmianka o edykcie Cyrusa, który pozwala Izraelitom powrócić do ojczyzny i odbudować Świątynię. To otwiera nowy rozdział w historii ludu — czas odbudowy duchowej i narodowej po traumie wygnania.
Mimo wyraźnych znamion ideologicznych i teologicznych, a także świadomej selekcji i reinterpretacji materiału źródłowego, Księgi Kronik pozostają cennym źródłem poznawczym dla badaczy historii starożytnego Izraela. Ukazują one nie tylko sposób, w jaki wspólnota izraelska postrzegała własne dzieje, ale również odsłaniają kluczowe elementy jej tożsamości, struktury społecznej, organizacji religijnej oraz teologii okresu powygnaniowego. Jako świadectwo myśli kapłańskiej i redakcyjnej działalności epoki, Księgi Kronik stanowią nieocenione źródło zarówno dla biblistyki, jak i historii religii i kultury Bliskiego Wschodu.
Księgi Kronik nie są źródłem obiektywnej historii, ale raczej późniejszą redakcją wcześniejszych opowieści biblijnych (głównie z Samuela i Królewskich). Księgi te powstały prawdopodobnie w IV–III w. przed Chr., czyli długo po wydarzeniach, które opisują. Zawierają wiele genealogii, anachronizmów i upiększeń, np. idealizację panowania Dawida i Salomona, pominięcie ich grzechów (Dawid nie grzeszy z Batszebą). Można zauważyć, że autor dąży do stworzenia propagandowej, upiększonej wizji przeszłości, mającej umocnić tożsamość religijną Żydów po niewoli babilońskiej.
Należy jednak docenić strukturę literacką, szczególnie kunszt w kompozycji genealogii czy ceremonii religijnych. Wiele fragmentów ma charakter retoryczny i dydaktyczny, nie dokumentalny – ich celem jest kształtowanie moralności i wiary odbiorcy.
Autor Kronik ma silnie prokapłańskie, lewickie i jerozolimocentryczne nastawienie – idealizuje świątynię i kapłanów, marginalizując np. proroków. Księga służy celom ideologicznym: rekonstrukcji żydowskiej tożsamości narodowej i religijnej po powrocie z niewoli. Można też zauważyć manipulację tekstem, np. zmiany w stosunku do wcześniejszych ksiąg, by pasowały do teologii autora. Księga Kronik, jako pismo religijne, odzwierciedla wiarę i nadzieje wspólnoty, ale nie dostarcza dowodów na prawdziwość Objawienia. Księgi Kronik nie są obiektywną relacją historyczną. Ci którzy szukają w księgach potwierdzenia prawdziwości zdarzeń historycznych mogą odczuwać rozczarowanie. Omawiane księgi opracowano na użytek doktryny judaistycznej.
