–       Pięcioksiąg Pisma świętego składa się jeszcze z trzech następnych ksiąg: Księgi Kapłańskiej, Księgi Liczb i Księgi Powtórzonego Prawa.

–       Na poziomie szkolnym można zrezygnować z czytania z tych ksiąg. Zawierają one przepisy kultowe, a Księga Powtórzonego Prawa powtarza opisy już zawarte w księgach poprzednich. Czytając je można  oczywiście wiele z nich skorzystać. Są one skarbnicą wiedzy o zwyczajach żydowskich. Trzeba wiedzieć, że księgi: Powtórzonego Prawa, Jozuego, Sędziów, Samuela i Królewskie zostały zredagowane w VI w. przed Chr. (w niewoli babilońskiej), a więc o wiele wieków później niż opisywane zdarzenia (dzieła zwane deuteronomistyczne).

–       Jaka rolę odegrała Arka Przymierza w religii judaistycznej.

–       W pewnym okresie historycznym miała duże znaczenie, ale wszystko, co jest ludzkim wytworem ma swój kres. Dlatego nie należy przyzwyczajać się do rzeczy, nawet najcenniejszych. Jak uczy historia zniszczeniu ulegają sanktuaria, kościoły, posążki, obrazy i ikony Chrystusa. Sama Arka Przymierza była powodem śmierci osób, które ją dotknęły (prawdopodobnie po czyszczeniu, które ją elektryzowało). W niej przechowywano tablice Prawa (dekalog) Mojżeszowego. Arka z kolei przechowywana była w „Namiocie Spotkania” (domu imienia Bożego). Podczas walk była wystawiana na zewnątrz, aby dodawać otuchy walczącym. W czasie oblężenia Jerycha obnoszono ją wokół murów miasta. Król Dawid przeniósł ją na wzgórze Syjon w Jerozolimie, a po wybudowaniu świątyni Salomon przeniósł ją do specjalnego pomieszczenia, do którego nie miał wstępu nikt prócz arcykapłana. Arka zaginęła w trakcie najazdu armii babilońskiej pod wodzą Nabuchodonozora II na Palestynę w 586 przed Chr. i zburzenia pierwszej świątyni. Dziś krążą różne plotki na temat miejsca jej przechowywania.

–       Wejście do Ziemi Obiecanej opisuje Księga Jozuego. Czy możesz naświetlić jej treść?

–       Jak głosi legenda Izraelici w cudowny sposób przekroczyli Jordan i podeszli pod Jerycho. Otoczyli miasto i za pomocą trąb zburzyli mury miasta. Prawda jest taka, że w tym okresie Jerycho już było w gruzach. Jak wykazują badania, zdobywanie Kanaanu nie było dziełem jednego, zwycięskiego pochodu, lecz procesem złożonym i długotrwałym. Powoli odbywała się infiltracja i mieszanie się Izraelitów z pierwotnymi grupami etnicznymi i wcielanie ich do swej wspólnoty teokratycznej.  Księga pokazuje wyidealizowany i upiększony obraz wydarzeń. Autorzy biblijni mają skłonność do przesady, lubowania się w nadzwyczajnościach. Badania archeologiczne potwierdzają zburzenie wielu miast kananejskich, ale w skromniejszej skali. Wykopaliska przeprowadzone na terenie starożytnego Jerycha mówią, że miasto było już zniszczone, gdy przybyli tam Izraelici. Podobnie, o wiele wcześniej, zniszczone było miasto Gilgal. Księga pisze o zajęciu kolejno Sychem, Gibeon, Chasor. Nad Gibeonem „zatrzymało się słońce”. Oczywiście nie ma tu nic z prawdy rzeczywistej. Opowiadanie jest ubarwione poematem epickim z Księgi Sprawiedliwych. Całość ma znaczenie religijne. Poetycka pieśń przedstawia zasługi Jozuego, który wspiera się mocą otrzymaną od Boga.

–       Księgę Jozuego czyta się z niesmakiem. Pełna jest opisów krwawych mordów, nieprzyjemnych scen i okrucieństwa Izraelitów.

–       Jozue często skłania Izraelitów do sakralnych rzezi, które motywuje obowiązkowym (prawo cheremu) wyniszczeniem nieprzyjaciół. Retoryka wojenna lubuje się w przesadzie i wyolbrzymianiu wydarzeń.

–       Mimo wszystko mam wielką niechęć do tej lektury.

–       Na pocieszenie ujawnię ci prawdę, że Księga Jozuego jest wielką metaforą. Historią podboju zwycięskiego, ale i okrutnego. Taki jest świat, po dziś dzień. Musimy ciągle się odnawiać i zmierzać do wolności, do wolności nadprzyrodzonej. Tak jak Ziemia Obiecana była wielką nadzieją dla ludu izraelskiego, tak my mamy przed sobą nadzieję dojścia do współczesnej Ziemi Obiecanej, czyli do Zbawienia.