Starożytni biskupi Rzymu

 

          Tak naprawdę to nie zbyt wiele jest informacji o początkowej sukcesji apostolskiej. Dzięki Ireneuszowi z Lyonu istnieje lista kolejnych biskupów Rzymu z roku 180. Wszelkie daty są niepewne. Na początku IV w. Euzebiusz z Cezarei (ok. 264–339) ustalił chronologię biskupów rzymskich. W 354 r. powstał Katalog Liberiusza, w który zebrano dotychczasową wiedzę.

 

Kolejni biskupi  Rzymu[1]:

Piotr (33–67(?)) – powszechnie uważa się, że towarzyszyła mu żona Joanna[2].

Linus (67–76(?)) – wprowadził nakaz nakrywania głów przez uczestniczące w zgromadzeniu kobiety (był respektowany do połowy XX wieku).

Anaklet (76–88(?)).

Klemens I (88–97(?))  – męczennik.

Ewaryst (99–107(?)).

Aleksander (107–116(?))

Sykstus I (117–125(?)) – za jego pontyfikatu rozgorzału spory o datę obchodzenia świąt Wielkanocy.

Telesfor (125–136)

Hygin (138–142(?)) – za jego pontyfikatu działali: Cedron, Walentynian, (gnostycyzm), kształtowała się filozofia chrześcijańska.

Pius I (142–155(?)) – musiał stawić czoła Marcjonowi i jego herezji

Anicent (155–166(?)) – musiał stawić czoła herezji: Cerynta, Walentyniana, Marcjona, Marcelinie.  Pomagali mu filozofowie i teolodzy (Arystydes, Hegezyp, Polikarp). Podobno zabronił duchownym noszenia długich włosów.

Soter (166–174(?)).

Eleuteriusz (174–188(?)) – musiał borykać się z doktryną montanistów. Odrzucił pogląd o żywności nieczystej.

Wiktor I (189–199(?)) – wykluczył azjatyckie wspólnoty chrześcijańskie, które mu się nie podporządkowały. Autorytet biskupa znacznie wzrósł. Był przeciwny adopcjanizmowi Jezusa.

Zefiryn (199–217) – nasilenie prześladowań, pierwsza schizma montanistów i marcjonistów. Opiekun cmentarza (katakumb) w Rzymie.

Kalikst I (217–222) – były niewolnikiem Marka Aureliusza Karpofora.  Zajmował się bankowością. Złagodził wykonywanie pokuty za grzechy cieżkie.

Hipolit I (217–235)  – pierwszy antypapież. Przeciwstawiał się Kalikstowi I. Walczył bo wiele rzeczy widział inaczej. Był pisarzem chrześcijańskim, obrońcą wiary.

Urban I (222–230).

Poncjan (230–235).

Anterus (235–236).

Fabian (236–250) – rządził w okresie wolnym od prześladowań. Wyświęcił osobiście przyszłego antypapieża Nowacjana.

 

Nowacjan (251–258) – odmawiał pojednania z Kościołem wszystkim, którzy kiedyś wyparli się wiary. Założył Koscił czystych – katarów (zwanych też nowacjanami).

 

W 250 r. cesarz Decjusz  nakazał składania ofiary przez wszystkich bez wyjątku obywateli. Odmowa chrześcijan doprowadziła do prześladowań

 

Korneliusz (251–253) – synod w 251 potępił Nowacjana.

Lucjusz I (253–254) – prowadził liberalna politykę wobec odstępców od wiary.

Stefan I (254–257) – groził ekskomuniką Kościoły Afryki jak nie podporządkują się jemu. Uważał, że znaki sakramentalne działają mocą samego urzędu (bez względu do sytuacje udzielającego).

Sykstus II (257–258).

Dionizy (259–268).

Feliks I (269–274)

Eutychian (275–283).

Kajus (283–296).

Marcelin (296–304) – nasilenie prześladowań za Dioklecjana

Marceli (308–309).

Euzebiusz (309–310).

Milcjades (311–314) – zwrot w dziejach chrześcijaństwa, edykt zezwalający na praktyki chrześcijańskie. Kościołowi zwrócono dobra i budynki kościelne skonfiskowane za czasów cesarza Dioklecjana. Potępił i ekskomunikował  Donata.

 

       Warto zaznaczyć, że do roku 311 wspólnoty chrześcijańskie troszczyły się o przetrwanie na skutek prześladowań. Pierwsi biskupi Rzymu musieli borykać się nie tylko z prześladowaniami ze strony władz, ale z różnymi sporami doktrynalnymi.  Obszar cesarstwa był ogromny. Inna była mentalność Wschodu,  inna Zachodu. Różne były też interesy. Pierwsi biskupi Rzymu musieli walczyć z tendencją oderwania się Kościoła Wschodniego, czy Afrykańskiego od Rzymu. Radzono sobie przez zachowanie odrębnych tradycji. Chcąc zdobyć autorytet biskupi opierając się na Starym Testamencie i naukach apostolskich przemawiali głosem kochającego, acz srogiego ojca. Jednak daleko było jeszcze do absolutnej i niepodważalnej władzy, którą w przyszłości dysponować miała Stolica Apostolska.

           Gmina chrześcijańska utrzymywała wdowy i sieroty (za Korneliusza 1500 wdów).

          Od Piusa I Rzym stał się centrum świata chrześcijańskiego. Za czasów Wiktora I zaczął zarysowywać się kształt i potęga papiestwa. Kiedy od 311 roku Kościół uzyskał wolność władza cesarza zaczęła ciążyć i przeszkadzać władzy kościelnej. Cesarze mieli prawo zwoływać synody, wtrącać się do doktryny chrześcijańskiej. To nie kto inny, jak cesarz Konstantyn I Wielki w 321 r. ustanowił niedzielę jako „dzień Pański”. Niedziela stała się dniem wolnym od pracy.

 

          Warto zdać sobie sprawę, że wielu antypapieży było ludźmi uczciwymi, pisarzami i obrońcami wiary (Hipolit I).



[1] Na podstawie źródeł: Kazimierz Dopierała, Księga papieży, Wyd. Pallottinum 199 r.;

Jean Mathieu-Rosay, Prawdziwe dzieje papieży, Wyd. Al fine Warszawa 1997 r.

[2] Św. Hieronim (ok. 340–420) i inni twierdzą, że Piotr opuścił żonę, gdy stał się uczniem Jezusa.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *