Ciekawą postacią w III wieku był łaciński teolog z Afryki Północnej, Tertulian (ur. 150/160), nawrócony poganin z Kartaginy na chrześcijaństwo. Był on nadgorliwym Apologetą. Zasłużył się w teologii dogmatycznej. Napisał bardzo osobisty traktat “Do żony”. Ok. 207 roku przeszedł do montanistów i założył sektę tertulianistów. Uważał, że do Prawdy można dojść tylko przez wiarę, a nie przez rozum. Swoją tezę argumentował, że śmierć Syna Bożego jest tak niedorzeczna, że wręcz niedorzeczna. Stad wywodzi się popularne powiedzenie: “wierzę, ponieważ to absurd” (credo, qua absurdum). Cechował go rygoryzm moralny dlatego przeszedł do montanistów. Był pierwszy, który posługiwał się łaciną. To dzięki niemu zrodziła łacina kościelna.

Montanizm, ruch religijny zapoczątkowany w 150 roku we Frygii przez Montana z Artabanu (zm. 179 r,). Montan głosił rychłe nadejście czasów Ducha Świętego i rychła przyjście Chrystusa (paruzja). Wyznawał poglądy millenarystyczne. Był zwolennik surowej ascezy. Zwalczał religię i kulturę pogańską. Podważał hierarchię kościelną. Zwalczał sektę walentynian. Do jego zwolenników należeli Pryscylla, Maksymilla i Tertulian. Montanizm przetrwał do V w. w Rzymie i IX w na Wschodzie. Ze względu na jego negatywny stosunek do hierarchii kościelnej Kościół uznał ten ruch za błędny.

          Tertulian pierwszy zauważył  degradację środowiska naturalnego przez człowieka i jego przeludnienie: “przyroda już dłużej nie jest w stanie nas wyżywić“. Jak pisał naturalne kataklizmy, zarazy, trzęsienia ziemi należy postrzegać jako sposób na ograniczenia nadmiernego rozrostu rasy ludzkiej.

          Tertulian jest zaliczany do najwybitniejszych pisarzy starochrześcijańskich.

          Według mnie nadgorliwość religijna Tertuliana była wadą. Nie odczytał w doktrynie chrześcijańskiej tego, co jest w niej najpiękniejsze – radość korzystania z Bożej koncepcji stworzenia. Rygoryzm moralny wypacza ideały chrześcijańskie. Usilne zwalczanie sekt religijnych jest świadectwem nietoleracji. Jego pogląd, że chrześcijanie obdarzeni są nową wyższą naturą kierowaną przez Ducha  Świętego jest zaczynem idei faszystowskich.

adres e-mail: p.porebski@onet.pl Prywatne konto bankowe SWIFT BPKOPLPW

13102026290000950200272633  https://zrzutka.pl/z/pawel1949